اطفاء حریق گازی

اطفاء حریق گازی چیست؟

اطفاء حریق گازی یعنی خاموش کردن حریقی که به وسیله‌ی گاز سوخته می‌شود. حریق گازی ممکن است در محیط‌هایی رخ دهد که گازهای قابل اشتعال مثل گاز طبیعی، پروپان، بوتان و غیره در آنها حضور دارند. برخی از مثال‌های رایج حریق گازی شامل حریق در اتاق گاز یا خط لوله‌های گاز، حریق در کشتی‌های حامل گاز و حریق در تجهیزات گازی صنعتی می‌باشد.

برای اطفای حریق گازی، اقدامات زیر را می‌توان انجام داد:

•  قطع منبع گاز:

در صورت امکان، باید فوراً منبع گاز مورد سوزاندن را قطع کنید. این می‌تواند شامل بستن شیرهای گاز، قطع برق مربوط به دستگاه‌هایی که با گاز کار می‌کنند، یا قطع اتصالات گازی باشد.

•  اعلام حریق:

هرگاه حریق گازی رخ داده باشد، باید فوراً اعلام حریق را به مراجع ذیصلاح انجام دهید. این می‌تواند شامل تماس با شماره اضطراری مربوطه، مانند خدمات اطفاء حریق محلی یا خدمات اضطراری شهری، باشد.

• اخلال در سپری شدن گاز:

در صورتی که در امکانات اطفاء حریق وسایلی مانند آتش‌نشانی‌ها یا سیستم‌های اطفاء حریق گازی موجود باشد، می‌توانید آنها را به کار ببرید تا گاز پیرامونی را از سوزش عقب نگه دارند. این کار باعث کاهش غلظت گاز و کاهش احتمال انفجار می‌شود.

•  ترک فضا:

در صورتی که حریق گازی در محیط بسته رخ دهد، بهتر است فوراً فضا را ترک کنید و به مناطق ایمن مانند خارج از ساختمان یا منطقه‌هایی که آتش‌نشانان را اعلام کرده‌اید، بروید.

فواید و مزایای اطفاء حریق گازی :

• عدم استفاده از آب:

یکی از مزایای اصلی اطفاء حریق گازی این است که آب را به عنوان عامل خاموش‌کننده نیاز ندارد. این امر بسیار مهم است زیرا استفاده از آب در برخی حریق‌ها ممکن است منجر به بدتر شدن وضعیت شود، به عنوان مثال در حریق‌های الکتریکی یا حریق‌های روغنی.

•  عملکرد سریع و کارآمد:

روش‌های اطفاء حریق گازی معمولاً به سرعت و به صورت فوری عمل می‌کنند. زمان اطفاء حریق با استفاده از گازهای خاموش‌کننده معمولاً کمتر از روش‌های دیگر می‌باشد و می‌تواند باعث کاهش خسارت‌های ناشی از حریق شود.

•  قابلیت پراکندگی:

گازهای خاموش‌کننده مانند دی‌اکسید کربن (CO2)، هلون‌ها و نیتروژن معمولاً در فضا به صورت گسترده پخش می‌شوند و می‌توانند به سرعت در سطح محل حریق گسترش یابند. این قابلیت پراکندگی باعث می‌شود که حریق در سریع‌ترین زمان ممکن کنترل و خاموش شود.

•  عدم ایجاد خسارت جانبی:

استفاده از روش‌های اطفاء حریق گازی به صورت مستقیم بر روی حریق، تماس مستقیم با سوخت می‌کنند و در نتیجه خسارت کمتری به ساختمان، تجهیزات و محتویات موجود در محل حریق وارد می‌کنند. این مزیت بسیار مهم است زیرا در صورت استفاده از آب یا روش‌های دیگر، خسارت‌های جانبی به دلیل تماس با آب یا مواد خاموش‌کننده وجود دارد.

•  مناسب برای محیط‌های خاص:

روش‌های اطفاء حریق گازی مناسب برای محیط‌های خاصی هستند. به عنوان مثال، در مکان‌هایی که قابلیت استفاده از آب محدود است، مانند اتاق‌های سرور، محیط‌های الکتریکی یا مخازن گازی، استفاده از اطفاء حریق گازی به عنوان روشی امن و مؤثر مطرح می‌شود.

معایب اطفاء حریق گازی :

•  خطر سمی بودن گازها:

برخی از گازهای خاموش‌کننده ممکن است سمی باشند و در صورت استفاده نادرست یا در مقادیر زیاد، برای افراد حاضر در محل حریق خطرناک باشند. بنابراین، باید مراقبت کامل و رعایت دقیق راهنمایی‌ها و دستورالعمل‌های ایمنی مربوطه در استفاده از گازهای خاموش‌کننده را رعایت کرد.

•  خطر انفجار:

بعضی از گازهای خاموش‌کننده در صورت ترکیب با فضای بسته و وجود منابع اشتعال، خطر انفجار را ایجاد می‌کنند. این امر در محیط‌هایی که احتمال حضور گازهای قابل اشتعال وجود دارد، مانند محیط‌های صنعتی یا کارخانجات، باید مورد توجه قرار گیرد.

•  محدودیت در فضاهای بزرگ:

استفاده از اطفاء حریق گازی در فضاهای بزرگ و وسیع ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد. به دلیل پخش محدود گازهای خاموش‌کننده، لازم است در نظر گرفتن حجم محیط و تعداد واحدهای اطفاء حریق مورد نیاز باشد.

•  هزینه بالا:

تجهیزات اطفاء حریق گازی، از جمله انبوه‌سازی و سیستم‌های توزیع گاز، هزینه بالایی دارند. همچنین، نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای این تجهیزات نیز هزینه اضافی می‌طلبد.

•  عدم اثربخشی در برخی حریق‌ها:

برخی از حریق‌های خاص، مانند حریق‌های معدنی یا حریق‌هایی که در فضاهای زیرزمینی رخ می‌دهند، اطفاء حریق گازی کارایی کمتری دارد و روش‌های دیگر اطفاء حریق مانند اطفاء حریق آبی یا استفاده از روش‌های خاص مورد نیاز است.

کلام آخر

اطفاء حریق گازی با استفاده از گازهای خاموش‌کننده در برخی موارد می‌تواند راه حلی مناسب و مؤثر برای کنترل و خاموش کردن حریق باشد. با این حال، برای استفاده بهینه از این روش، باید نکات ایمنی و دستورالعمل‌های مربوطه را رعایت کرده و با شرایط و محدودیت‌های ممکن در هر محیط خاص آشنا شوید. در هر صورت، بهتر است همواره با تیم‌های آتش‌نشانی محلی در ارتباط باشید و در صورت لزوم، از خدمات آنها استفاده کنید.