سیستم اعلام حریق مجموعهای از تجهیزات الکترونیکی است که به یکدیگر متصل میشوند تا نظارت دقیقی بر محیط داشته باشند و هر گونه نشانههای حریق را در دقایق اولیه تشخیص دهد. به این ترتیب سیستم اعلام حریق میتواند نقش مهمی در کاهش خسارتهای جانی و مالی ناشی از حریق داشته باشد. اما طراحی و اجرای سیستمهای اعلام حریق بسیار مهم است و تجهیزات بکاربرده شده در یک سیستم باید همگی مطابق با استانداردهای لازم جهانی و ملی باشند. در این مطلب به معرفی برخی از این استانداردها میپردازیم که شامل UL، NFPA، BS5839 و غیره میشدند.
استانداردهای اعلام حریق
استاندارد اعلام حریق NFPA
انجمن ملی حفاظت از آتش (NFPA) یک سازمان جهانی و ناسودبر (غیرانتفاعی) است که استانداردهای ایمنی، آموزش، تعلیم و حمایت از آتشسوزی و خطرات مربوط به برق را ترویج میکند. انجمن ملی حفاظت از آتش در سال 1986 به عنوان راهی برای استانداردسازی استفاده از سیستمهای اسپرینکلر آتش نشانی تاسیس شد و سپس به مواردی همچون طراحی ساختمان، پاسخ نجات، کدهای الکتریکی، استاندارد اعلام حریق و موارد دیگر ایمنی نیز گسترش پیدا کرد.
استاندارد NFPA 72 کاربرد، نصب، محل قرارگیری، عملکرد، بازرسی، تست و نگهداری سیستمهای اعلام حریق، سیستمهای نظارتی، سیستمهای هشدار عمومی، تجهیزات هشدار آتش و سیستمهای ارتباطی اضطراری و اجزای آنها را پوشش میدهد. هدف از این آییننامه را میتوان موارد زیر معرفی کرد:
- شرح ابزار آغازگر، انتقال، اطلاعرسانی و اعلام سیگنال
- سطوح عملکرد و قابلیت اطمینان انواع مختلف سیستمهای اعلام حریق، سیستمهای هشدار و غیره
استاندارد NFPA 72 برای زون بندی سیستم اعلام حریق
یک استاندارد طراحی سیستم اعلام حریق و نصب آن، منطقهبندی یا زون بندی است تا بتوان محدودهی وقوع حریق را شناسایی کرد. استاندارد NFPA 72 برای زون بندی سیستم اعلان حریق به شرح زیر است:
- اگر مساحت یک طبقه بیش از 2090 مترمربع باشد، این طبقه باید به زون شناسایی 2090 مترمربعی یا کمتر تقسیم شود و دتکتورهای دود و آتش متناسب با آن در هر زون نصب شود.
- هر طبقه از ساختمان باید به عنوان یک منطقهی جداگانه در نظر گرفته شود.
- هر زون یا منطقهی آتش باید حداکثر 20 تا 24 تجهیز اعلام حریق از جمله دتکتور دودی، دتکتور حرارتی، شستی اعلام حریق، آژیر و غیره باشد.
- چاهک آسانسور و موتورخانههای ساختمان به عنوان زون مجزا در نظر گرفته میشوند.
- مسیرهای قرار باید یک زون اعلام حریق در نظر گرفته شوند.
استاندارد NFPA 72 برای نصب تجهیزات اعلام حریق
- پنل مرکزی اعلام حریق باید در نزدیکی ورودی ساختمان یا اتاق سرایداری نصب شود تا دسترسی به آن در مواقع حریق آسان باشد.
- همهی اتاقها باید دارای دتکتور دودی باشند و یک دتکتور دودی نیز در نزدیکی پنل مرکزی باید نصب شود.
- در انبارهای ساختمانهای مسکونی، تجاری و غیره نیز باید دتکتور دودی فوتوالکتریک یا دتکتور دودی یونیزاسیون نصب شود.
- دتکتورهای دودی حداکثر 100 مترمربع را پوشش میدهند و حداکثر ارتفاع محل نصب دتکتور دودی 12 متر است. منطقهی پوشش دتکتورهای حرارتی نیز 60 مترمربع و ارتفاع 8 متر است.
- فاصلهی دتکتور دودی با دیوار بین 50 سانتیمتر تا 7 متر و فاصلهی دتکتورهای حرارتی با دیوار باید بین 50 سانتیمتر تا 5.5 متر باشد.
- دتکتورهای دودی نباید در مجاورت هوا و در مسیر جریان باد نصب شوند.
- فاصلهی نصب شستی اعلام حریق در راهروهای پهن و خلوت بین 30 تا 45 متر و در راهروهای باریک و شلوغ بین 15 تا 25 متر باید باشد.
- استاندارد آژیر اعلام حریق ملزم میسازد ساختمانهای مسکونی حداقل 2 آژیر یا آژیرفلاشر داشته باشند.
- استاندارد اعلام حریق آدرس پذیر مناسب نصب در ساختمانهای بزرگ است.
استاندارد UL
استاندارد UL یا Underwriters Laboratories شامل تحقیقات ایمنی و تخصصی گسترده میشود که با بیش از یک قرن تجربه در توسعهی بیش از 1500 استاندارد، یک توسعهدهندهی معتبر استاندارد در آمریکا و کانادا است. استاندارد UL در سراسر جهان با سازمانهای استاندارد ملی همکاری میکند تا به ایجاد جهانی امنتر و پایدارتر کمک کند. از این استاندارد در ساخت محصولات مختلف استفاده میشود و هدف از آن، تعیین دستورالعملهایی برای ساخت، تست و بررسی، مواد اولیه، مونتاژ وسایل و سایر عملیاتهای مرتبط با محصولات ایمنی از جمله سیستمهای اعلام حریق است.
استاندارد LPCB
تجهیزات اعلام حریق و امنیتی باید مورد تایید یک شخص ثالث قرار گیرند و در غیراینصورت خرید این محصولات میتواند گمراهکننده باشد. تایید شخص ثالت، تایید مستقلی است که تایید میکند محصولات و خدمات میتوانند استانداردهای لازم را برآورده سازند. استاندارد LPCB یا هیئت صدور گواهینامه پیشگیری از ضرر (Loss Prevention Certification Board) از سال 1968 فعالیت خود را آغاز کرده تا استانداردهای لازم برای اطمینان عملکرد سیستمهای اعلام حریق و غیره را تنظیم کند.
استاندارد EN-54
اما استاندارد EN54 چیست؟ استانداردِ EN-54 اعلام حریق، مجموعهای از استانداردها برای محصولات و دستورالعملهای کاربردی سیستمهای تشخیص و هشدار حریق است. استاندارد محصولات مواردی همچون ویژگیهای محصول، روشهای آزمایش و تست آنها و معیارهای عملکرد محصولات را تعریف میکند که میتوان بر اساس این اطلاعات میزان اثربخشی و قابلیت اطمینان هر جزء از سیستم تشخیص و اعلام حریق را ارزیابی و اعلام کرد.
استاندارد BS 5839
یکی دیگر از انواع استانداردِ سیستم اعلام حریق استاندارد BS 5839 است. سیستمهای تشخیص و اعلام حریق تا حد زیادی میتوانند خطر مرگ و خسارات جانی و مالی ناشی از حریق را کاهش دهند و میزان مرگ و میر ناشی از آتشسوزی در ساختمانهایی که فاقد سیستم اعلام حریق یا دتکتورهای دودی هستند، دو تا سه برابر بیشتر است. استاندارد BS 5839 آخرین توصیهها را برای سیستمهای اعلام حریق در انواع ساختمانها و همینطور سیستم اعلام حریق خانگی ارائه میکند تا ایمنی را افزایش دهد. اما این استاندارد برای چه کسانی است؟
- معماران و متخصصان ساختمان
- مقامات مجری
- نصابها
- سایر مسئولین اجرای اقدامات پیشگیری از حریق در اماکن مسکونی
استاندارد کابل اعلام حریق
استاندارد سیم کشی اعلام حریق یکی دیگر از مقولات مهم در نصب و راهاندازی سیستمهای اعلان حریق است. کابل اعلام حریق باید مطابق با استانداردهایی باشد که ایمنی استفاده از آنها را تایید کنند. استاندارد IEC 60332-1 و استاندارد IEC 60331-11 برای بررسی میزان مقاومت این کابلها در برابر حریق و شعلهی مستقیم در نظر گرفته میشود. اما طبق استانداردِ کابل اعلام حریق، این کابلها چه ویژگیهایی باید داشته باشند؟
- کمدود بودن: کابلهای اعلام حریق باید دارای لایهی سیلیکونی مقاومی باشند که در مقابله با آتش، دود زیادی از خود متصاعد نکنند. (استانداردIEC 61034-1/2)
- ضد شعله بودن: طبق استانداردIEC 60754-1/2، کابل اعلام حریق باید جنس مرغوبی داشته باشد تا از گسترش آتش جلوگیری کند.
- ضد حریق بودن: طبق استانداردِIEC 60754-1/2 باید از کابل اعلام حریق مقاوم در برابر حریق در بخشهایی از سیستم اعلام حریق استفاده کرد که باید در هنگام حریق اتصال خود را با پنل مرکزی حفظ کنند.
- عدم تولید گازهای سمّی: کابل اعلام حریق هنگام قرار گرفتن در معرض حریق نباید تولید گازهای سمّی کند. (استانداردIEC 60754-1/2)
- شیلددار بودن کابل: پوشش فویلی یا سیلیکونی روی کابلها باید وجود داشته باشد تا از تاثیر نویزها روی کابل اجتناب شود. (استانداردIEC 60754-1/2)
کلام آخر
در این مقاله تا حد امکان تلاش کردیم در خصوص استانداردهای سیستم اعلام حریق توضیحاتی را خدمت شما ارائه دهیم.
جهت اجرای پروژه های اعلام حریق شما طبق استانداردهای جهانی، حضور افرادی متخصص و با تجربه و مشاوری کاربلد که بتواند نیازسنجی صحیحی از پروژه شما انجام دهد و در نتیجه شما را به انتخاب یک سیستم اعلام حریق مناسب سوق دهد احساس می شود. به خاطر بسپارید؛ جان شما مهم ترین دارایی تان است! برای حفظ آن قدمی مهم بردارید و ساختمان تان را به سیستم های اعلام حریق مجهز نمائید. هیچگاه آتش سوزی هر چند کوچک را دست کم نگیرید. شما به راحتی میتوانید جهت مشورت با کارشناسان و متخصصان شرکت ایمن افروز حریق پارس گامی بلند در این راستا بردارید.
آیا سوالی دارید؟!
هم اکنون با کارشناسان ما در میان بگذارید.
مشاوران ما آماده اند تا به صورت رایگان به تمامی ابهامات و سوالاتی که ذهن شما را به خود مشغول کرده پاسخ دهند و نیازتان را برطرف نمایند. کافیست با ما در ارتباط باشید (تماس / پیامک / واتساپ / تلگرام / روبیکا) :
09120203254
021.88447609